Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2016

Μυθολογικό Εργαστήρι παιδιών 3η συνάντηση 2016-2017


Η τρίτη συνάντηση του Μυθολογικού Εργαστηρίου των παιδιών πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 3-12-2016 στο φιλόξενο χώρο της Βιβλιοθήκης Λιβαδειάς. Στο πρώτο μέρος επεξεργαστήκαμε τους μύθους για το λιοντάρι του Κιθαιρώνα και για την τιμωρία που επέβαλε στους Μινύες, στους απεσταλμένους του βασιλιά του Ορχομενού Εργίνου, που πήγαν  να εισπράξουν το φόρο από τους Θηβαίους. 
Στο δεύτερο μέρος αναφερθήκαμε στα έθιμα του δωδεκαημέρου και κυρίως στο έθιμο της Ειρεσιώνης, το στολισμένο κλαδάκι ελιάς που κρατούσαν τα παιδιά όταν έλεγαν τα κάλαντα στην αρχαία Αθήνα.

Επεξεργαστήκαμε τους μύθους και προσπαθήσαμε να τους ερμηνεύσουμε και να δούμε το κρυφό μήνυμά τους. Στο λιοντάρι του Κιθαιρώνα αναφερθήκαμε στην προσφορά του Ηρακλή αλλά και στην προσφορά κάθε ανθρώπου για το κοινό καλό.   Στο μύθο με τους απεσταλμένους του βασιλιά Εργίνου, οι Μινύες, αντιπροσωπεύουν τον κάθε άνθρωπο που παραμένει δεσμευμένος με το παρελθόν του, στην εκδίκηση και στην τιμωρία, απρόθυμος να συγχωρέσει και ελευθερωθεί.

Αφού ζωγράφισαν, κλείσαμε την συνάντησή μας λέγοντας τα παιδιά μια λέξη για το πώς πέρασαν. Είπαν: πολύ καλά, φανταστικά, τέλεια, ωραία, υπέροχα, καλά, καταπληκτικά, όμορφα!
Και σε  αυτή τη συνάντησή μας είχαμε την πολύτιμη βοήθεια της κ. Ιουλίας Βελέντζας, υπαλλήλου της Βιβλιοθήκης. 
Φεύγοντας παιδιά, η κ. Ιουλία Βελέντζα και η υπεύθυνη του προγράμματο Νιαβή Βασιλική,  αλληλοευχηθήκαμε καλές γιορτές, καλή χρονιά και καλή αντάμωση την καινούρια χρονιά, 2017.

Θα βρείτε τα έθιμα του δωδεκαημέρου στην πιο κάτω διέυθυνση:
http://elikonion.blogspot.gr/search/label/%CE%88%CE%B8%CE%B9%CE%BC%CE%B1%20%CE%B4%CF%89%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%85

Ο Ηρακλής και οι Μινύες, οι απεσταλμένοι του βασιλιά Εργίνου του Ορχομενού (7)



Στο δρόμο της επιστροφής του ο Ηρακλής από τον Κιθαιρώνα  για τη Θήβα συνάντησε τους απεσταλμένους το βασιλιά του Ορχομενού Εργίνου, που πήγαιναν να εισπράξουν από τους Θηβαίους φόρο. Το φόρο αυτό τον πλήρωναν οι Θηβαίοι γιατί κάποτε στην Ογχηστό, στο ναό του Ποσειδώνα, με μια πέτρα ο ηνίοχος του Μενοικέα, βασιλιά της Θήβας, σκότωσε τον Κλύμενο, βασιλιά του Ορχομενού. Πριν πεθάνει ο Κλύμενος έδωσε εντολή στο γιο του, Εργίνο, να πάρει εκδίκηση από τους Θηβαίους. Πράγματι ο Εργίνος μάζεψε στρατό και ξεκίνησε για τη Θήβα. Στη μάχη που έγινε νίκησαν οι Μινύες, οι κάτοικοι του Ορχομενού, και υποχρέωσαν τους Θηβαίους να στέλνουν στον Εργίνο πρόστιμο εκατό βόδια το χρόνο για 20 χρόνια.

Αυτούς λοιπόν συνάντησε ο Ηρακλής και θέλησε να τους εμποδίσει να εισπράξουν το φόρο. Έγινε συμπλοκή και ο Ηρακλής αφού τους νίκησε, τους έκοψε τις μύτες και τα αυτιά, τους τα πέρασε αρμαθιά στο λαιμό, τους έδεσε τα χέρια πίσω και τους έστειλε στον Ορχομενό, λέγοντάς του πως αυτός είναι ο φόρος που πρέπει να δώσουν στον Εργίνο και στους Μινύες. Ο Εργίνος όταν είδε τους απεσταλμένους του έτσι ζήτησε από τον Κρέοντα, το βασιλιά της Θήβα, να του παραδώσει αυτόν που έκανε αυτή την πράξη. Ο Ηρακλής μάζεψε τους συνομηλίκους του και ετοίμασε την άμυνά του γιατί περίμενε πως οι Μινύες θα έρχονταν στη Θήβα. Λέγεται ότι δεν υπήρχαν όπλα στην πόλη για εξοπλιστούν, γι' αυτό πήγαν στους ναούς και πήραν τα όπλα που είχαν αφιερώσει ο πρόγονοί τους στους θεούς ως λάφυρα.
Πράγματι ο Εργίνος πήγε εναντίον της Θήβας. Ο Ηρακλής είχε πιάσει ένα στενό πέρασμα κοντά στην πόλη και εκεί νίκησε τον Εργίνο, τον οποίο και σκότωσε. Το κατόρθωμα αυτό του Ηρακλή προκάλεσε σε όλους το θαυμασμό και τον θεώρησαν λυτρωτή της Θήβας. Για αμοιβή ο Κρέοντας του έδωσε γυναίκα του τη Μεγάρα και του παρέδωσε την εξουσία της πόλης. 


Συμβολισμός του Μύθου : οι απεσταλμένοι του  βασιλιά Εργίνου  γυρίζουν στον Ορχομενό δίχως μύτες και αυτιά.

Ο Ηρακλής έχει μπει πλέον στην πορεία του πεπρωμένου του. Συναντώντας τους Μινύες στο δρόμο του, που θέλουν να πάρουν τον φόρο έρχεται αντιμέτωπο με την έννοια της άρνησης της συγχώρησης, της εκδίκησης και της τιμωρίας. Μεσολαβεί και προσπαθεί να ανατρέψει, θα λέγαμε το χρέος των Θηβαίων.

Τι σημαίνει η κοπή των αυτιών ;

Δίχως αυτιά και μύτες οι απεσταλμένοι εκπρόσωποι των Ορχομένιων φανερώνουν ότι  δεν άκουγαν την εσωτερική τους φωνή για συγχώρηση, άρα ήταν κουφοί στην έννοια της συγχώρησης. Επιπλέον δεν ήθελαν ούτε να οσφρηστούν, να μυρίσουν, να διαισθανθούν την ανάγκη της  για να πάψουν να θέλουν την εκδίκηση των Θηβαίων.

Επειδή η όσφρηση συνδέεται με τη διαίσθηση και αυτό μας το λέει πολύ καλά ο  λαός με τις φράσεις του, όπως « εδώ κάτι μου μυρίζει» ή "κάτι μου βρωμάει σ’ αυτήν την υπόθεση"  ή « μυρίζομαι μια ευκαιρία εδώ».

Έτσι οι Μινύες δεν άκουγαν, ούτε διαισθάνονταν σαν να μην είχαν αυτιά και μύτες συντηρώντας την παλιά τους οργή  και το μίσος για το θάνατο του βασιλιά τους.

Στο μύθο μας αυτό οι Μινύες αντιπροσωπεύουν τον κάθε άνθρωπο που παραμένει δεσμευμένος με το παρελθόν του, στην εκδίκηση και στην τιμωρία, απρόθυμος να συγχωρέσει και ελευθερωθεί. Όσο δεν συγχωρεί ο άνθρωπος βασανίζεται και μένει δεμένος με άσχημα πράγματα του παρελθόντος, το κόστος του διπλάσιο και τριπλάσιο. Οι Μινύες στο τέλος πλήρωσαν πολλαπλάσια  το τίμημα της εκδίκησης. Διότι οι Μινύες προκαλούν με την επιμονή τους γι εκδίκηση  την οργή των Θηβαίων και ιδιαίτερα του Ηρακλή, με αποτέλεσμα την τιμωρία τους.


Οι Μινύες με τις μύτες και τα αυτιά κρεμασμένα στο λαιμό, αντιπροσωπεύουν τον άνθρωπο που δεν επιθυμεί να κάνει πρόθυμα αυτό που πρέπει μόνος του αλλά αναγκάζεται με τη βία να το κάνει.


Ο Ηρακλής σκοτώνει το λιοντάρι του Κιθαιρώνα (6)

Στα 18 του ο Ηρακλής έκανε το πρώτο του κατόρθωμα. Είχε εμφανιστεί στην περιοχή της Θήβας ένα λιοντάρι που είχε τη φωλιά του στον Κιθαιρώνα και το οποίο κατασπάραζε τα βόδια του Αμφιτρύωνα και του Θέσπιου. Κανένας δεν τολμούσε να τα βάλει με το λιοντάρι γιατί ήταν άγριο πολύ.
Πήγε ο Ηρακλής στις Θεσπιές για να αντιμετωπίσει το λιοντάρι.  Εκεί, τον φιλοξένησε, για 50 μέρες ο βασιλιάς Θέσπιος μέχρι να σκοτώσει το λιοντάρι. Ο Θέσπιος ήθελε οι 50 κόρες του, οι Θεσπιάδες όπως τις αποκαλούσαν,  να αποκτήσουν παιδί από τον Ηρακλή, γι' αυτό και τον υποχρέωσε να κοιμηθεί με τις κόρες του. Μια μόνο αρνήθηκε και ο Ηρακλής το θεώρησε προσβολή και την τιμώρησε να μείνει σε όλη της τη ζωή παρθένα και να τον υπηρετεί ως ιέρεια σε ιερό που ιδρύθηκε προς τιμήν του στις Θεσπιές, όταν σκότωσε το λιοντάρι του Κιθαιρώνα.
Αφού σκότωσε το λιοντάρι του Κιθαιρώνα ο Ηρακλής, άφησε το Θέσπιο και τις 50 κόρες του, από τις οποίες γεννήθηκαν 50 παιδιά, η μια απέκτησε δίδυμα.
Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά του Ηρακλή πήγαν με οδηγό τους τον Ιόλαο στη Σαρδηνία, όπου ίδρυσαν αποικία. Δύο μόνο έμειναν στις Θεσπιές και άλλα δύο πήγαν στη Θήβα. Αυτά που πήγαν στη Σαρδηνία μυθολογείται ότι έζησαν πολλά χρόνια και όταν έφθασε η τελευταία στιγμή της ζωής τους καταλήφθηκαν από ένα βαθύ αιώνιο ύπνο και δεν ξύπνησαν ποτέ πια.


Επεξεργασία του μύθου: ο Ηρακλής, το λιοντάρι του Κιθαιρώνα και η προσφορά του.




Στα 18 του ο Ηρακλής φανερώνει τη σωτήρια επίδραση που θα έχει στους ανθρώπους. Αναλαμβάνει δράση για να απαλλάξει τον τόπο από το θηρίο. Όμως καθώς  προσφέρει  λαμβάνει, διότι δεν υπάρχει καμιά προσφορά χωρίς απολαβή του δωρητού.  Ακόμα και στην πιο ανιδιοτελή μυστική προσφορά υπάρχει πάντα κάτι που ο προσφέρων λαμβάνει: τη χαρά της ίδιας του της προσφοράς. Επομένως η έννοια της ανιδιοτελούς προσφοράς μόνο ποιοτικά μπορεί να ισχύει. Εφόσον υπάρχει πάντα ένα προσωπικό κέρδος, αυτό είναι ποιοτικό μόνο αν είναι πνευματικό και όχι υλικό. Το πνευματικό κέρδος είναι πλούτος, το κουβαλάμε μαζί μας σε όλη μας τη ζωή, με αυτή την έννοια είναι αθάνατο. Ο Ηρακλής με τα έργα του έγινε αθάνατος.



Κάθε μέρα που αφιέρωνε στο κυνήγι του λιονταριού ήταν μια μέρα αφιερωμένη στην υπηρεσία των άλλων εξωτερικά αλλά και του εαυτού του εσωτερικά- και αυτό πάντα μετατρέπεται σε παράδειγμα. Και ένα παράδειγμα πάντα προκαλεί μίμηση.