Μεγάλη και Μικρή Άρκτος

Αν κοιτάξουμε το βράδυ προς το Βορρά, θα βρούμε εύκολα τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Αποτελείται συνολικά από 138 άστρα. Τη Μεγάλη Άρκτο θα την αναγνωρίσουμε εύκολα από τα 7 λαμπρότερα άστρα της, που αν τα ενώσουμε με νοητές γραμμές σχηματίζουν ένα σχήμα σαν κατσαρόλα. Από τα 7 λαμπρότερα άστρα της, τα 4 σχηματίζουν ένα τετράπλευρο, το σώμα της Άρκτου, και τα υπόλοιπα 3 την ουρά της.

O αστερισμός της Μεγάλης Άρκτου είναι ο σπουδαιότερος αστερισμός τον βόρειου ημισφαιρίου, γνωστός από την αρχαιότητα. Πολλοί λαοί την ονομάζουν Άμαξα, γιατί τα 4 άστρα της αποτελούν το αμάξι και τους τροχούς τον, ενώ τα άλλα τρία το τιμόνι ή τα άλογα. Τη Μεγάλη Άρκτο ο Όμηρος την ονομάζει και Ελίκη, λόγω της συνεχούς περιστροφής της γύρω από το Βορρά, ενώ οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν Άροτρο, και τα 7 άστρα που την αποτελούν Επτά Βόες. Από αυτούς πήρε και το όνομά τον ο γειτονικός αστερισμός τον Βοώτη (ο βοσκός των βοδιών).

Τη Μικρή Άρκτο τη διακρίνουμε στον ουρανό με κάποια δυσκολία , γιατί τα περισσότερα αστέρια της είναι αμυδρά. Ο αστερισμός αυτός αποτελείται από 23 άστρα. Από αυτά τα 7 είναι τα λαμπρότερα, που σχηματίζου ενώνοντας τα με νοητές ευθείες ένα σχήμα παρόμοιο με της Μεγάλης Άρκτου αλλά μικρότερό  της και σε αντίστροφη θέση. Μοιάζε και αυτό με μια μικρότερη κατσαρόλα , που φαίνεται να χύνει το νερό της στη μεγαλύτερη κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου.

 Ο Πολικός αστέρας, το τελευταίο αστέρι της ουρά  της Μικρής Άρκτου είναι ο πιο φωτεινός και βρίσκεται κοντά στο Βόρειο Πόλο του Ουρανού, τον οποίο και χρησιμοποιούμε για να προσανατολιζόμαστε τη νύχτα, διότι δειχνει πάντα το Βορρά. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν τον αστερισμό, δηλαδή «ουρά σκύλου».